Çok fazla demir, vücudun bu minerali çok fazla depolamasına neden olabilir. Genellikle, bir kişinin vücudunun yiyecek ve içeceklerden çok fazla demir emdiği genetik bir durum olan kalıtsal hemokromatoz adı verilen bir durumdan kaynaklanır.
Vücut fazla demiri dışarı atamaz, bu nedenle bazı organlarda, özellikle karaciğer, kalp ve pankreasta depolar ve bu da organ hasarına yol açabilir. Pankreasın zarar görmesi şeker hastalığına neden olabilir. Fazla demir, tedavi olmaksızın cildi bronz bir renge de çevirebilir.
Tedavi ile bu duruma sahip kişiler genellikle sorunsuz iyileşirler. Tedaviler, vücudun demir seviyelerini düşürmek için kan çekmeyi ve bu mikro besin alımını azaltmak için diyet değişiklikleri yapmayı içerebilir.
Hemokromatoz nedir?
Aşırı demir yükleme bozukluğu olan kişiler, yiyeceklerden veya takviyelerden normalden daha fazla demir emer. Vücut ekstra miktarı yeterince hızlı atamaz, bu nedenle birikmeye devam eder. Normalde, başta karaciğer olmak üzere organların dokularında, ayrıca kalp ve pankreasta depolar.
Demir aşırı yüklenmesi bozukluğunun birkaç türü vardır. Kalıtsal hemokromatoz , genetik bir bileşeni olan birincil bir durumdur. İnsanlar ayrıca başka bir hastalık veya durumun bir sonucu olarak gelişen ikincil hemokromatozise sahip olabilirler.
Zamanla, tedavi edilmeyen hemokromatoz artrit, kanser, karaciğer sorunları, diyabet ve kalp yetmezliği riskini artırır. Vücudun fazla demirden kurtulmanın kolay bir yolu yoktur, bu nedenle fazladan kurtulmanın en etkili yolu kan kaybıdır.
Bu nedenle, adet gören kadınların aşırı demir yükü yaşama olasılığı daha düşüktür. Ayrıca, sıklıkla kan bağışı yapanların riski daha düşüktür.
Çok fazla demir alımı belirtileri
Aşırı demir yüklenmesi bozukluğunun belirti ve semptomları genellikle hafiftir ve çoğu durumda aşırı demiri olan kişilerde hiçbir semptom görülmez.
Belirtiler genellikle orta yaşa kadar veya kadınlarda menopozdan sonra ortaya çıkmaz. Günümüzde hemokromatozlu kişilerde semptom geliştirme olasılığı daha düşüktür çünkü tanı genellikle birkaç yıl öncesine göre daha erken konur.
Durum ilerlerse, ana belirtiler şunlardır:
- Yorgunluk
- Kilo kaybı
- Karın ağrısı
- Yüksek kan şekeri seviyeleri
- Hiperpigmentasyon veya cilt bronz bir renge döner
- Libido veya cinsel istek kaybı
- Testislerin boyutunda azalma
- Azalmış adet veya adet görmeme
Zamanla, karaciğerde artrit, karaciğer hastalığı veya siroz (kalıcı yara izi), karaciğer büyümesi, diyabet, hipotiroidizm, kalp hastalığı veya pankreatit gelişebilir.
Çok fazla demir alımından nasıl kaçınılır?
Kandaki fazla demiri kontrol etmeye yardımcı olabilecek bazı öneriler vardır:
- Demir seviyenizi kontrol etmek için yıllık kan testleri yaptırın.
- Multivitaminlerden, C vitamini ve demir takviyelerinden kaçının.
- Ek karaciğer hasarına neden olabilecek alkolden kaçının.
- Örneğin düzenli aşılar yaptırarak ve iyi hijyen uygulamalarını izleyerek enfeksiyonlardan kaçınmaya özen göstermek.
- Değişiklikleri izlemek için demir seviyelerini takip edin.
- Belirtiler kötüleşirse veya değişirse bir doktora başvurun
- İyi, dengeli ve çeşitli bir diyete sahip olun
- Düzenli fiziksel egzersiz yapın.
Çok fazla demir alımı için tedavi yöntemleri
Bir kişi erken teşhis ve tedavi alırsa, normal bir yaşam beklentisine sahip olacaktır. Ancak düzenli kan testleri yapılmalı ve tedavi genellikle ömür boyu devam edecektir. Aşırı demir yüklenmesi bozuklukları için çeşitli tedaviler vardır.